© Getty Images

Korea pod rządami Cesarstwa Japonii -

Przyczyny wybuchu wojny domowej na Półwyspie Koreańskim sięgają przełomu XIX i XX wieku, kiedy to Cesarstwo Japonii najechało na zjednoczone i modernizujące się Cesarstwo Korei.

© Getty Images

Korea pod rządami Cesarstwa Japonii -

Korea została oficjalnie zaanektowana przez Japonię w 1910 roku, w wyniku czego, wbrew rządowi japońskiemu, zaczęły kiełkować różne nacjonalistyczne, komunistyczne, kapitalistyczne i inne grupy rewolucyjne. Aż do końca II wojny światowej grupy te nie były w stanie się zjednoczyć, stając się coraz bardziej podzielone w sprawie przyszłości Korei.

© Getty Images

Korea w czasach II wojny światowej -

Podczas II wojny światowej, w walce z Japonią na Pacyfiku, koreańscy uchodźcy i rewolucjoniści byli wspierani przez Chiny, która również zaanektowała część chińskiej Mandżurii. 2 września 1945 roku, po zrzuceniu bomb atomowych na Hiroszimę i Nagasaki, Japonia oficjalnie się poddała, pozostawiając los Korei w rękach aliantów.

© Getty Images

Korea podzielona niczym łup wojenny -

Po długich rozważaniach zdecydowano, że nowo utworzona Korea Północna znajdzie się pod jurysdykcją ZSRR, a Korea Południowa stanie się protektoratem Stanów Zjednoczonych.

© Getty Images

38 równoleżnik -

Granica między tymi dwoma nowymi, etnicznie identycznymi narodami została wytyczona wzdłuż 38 równoleżnika. Linia ta została zaproponowana przez oficerów wojskowych Stanów Zjednoczonych, którzy uważali za konieczne, aby stolica półwyspu, Seul, pozostała pod kontrolą USA. Ku ich zaskoczeniu, radziecki przywódca Józef Stalin zgodził się na te warunki.

© Getty Images

Kim Il-sung -

Kim Il-sung, wybitny przywódca koreańskiego komunistycznego ruchu oporu przeciwko japońskiemu imperializmowi, został w 1948 roku wybrany na premiera, co było równoznaczne z założeniem suwerennego państwa Korei Północnej.

© Getty Images

Syngman Rhee -

W 1948 roku Syngman Rhee wybrany został na prezydenta Korei Południowej, po dziesięcioleciach spędzonych w Stanach Zjednoczonych. W przeciwieństwie do platformy komunizmu Il-sunga i bliskich stosunków z Sowietami, Rhee forsował politykę antykomunizmu i walczył z większością negocjacji z Chinami i Sowietami. Siły okupacyjne obu Korei opuściły półwysep do 1949 roku.

© Getty Images

Niepokój na półwyspie -

Korea Północna, z natychmiastową i o wiele bardziej hojną pomocą swoich komunistycznych sąsiadów, szybko zaczęła społecznie, gospodarczo i militarnie rozkwitać. Korea Południowa, pod słabym i skorumpowanym przywództwem Rhee, nadal cierpiała z powodu konfliktów gospodarczych i poważnych niepokojów politycznych wśród ludności. Ani Il-sung, ani Rhee naprawdę nie uważali granicy na 38. równoleżniku za trwałą i obaj dążyli do zjednoczenia Korei pod swoimi rządami.

© Getty Images

Powstania socjalistyczne w Korei Południowej -

W Korei Południowej regularnie wybuchały niezależne i wspierane przez Koreę Północną powstania komunistyczne, które rozpoczęły się wkrótce po wyborze Rhee na rezydenta kraju. Pierwsze powstanie rozpoczęło się w kwietniu 1948 roku na dużej południowej wyspie Jeju i trwało do 1949 roku. Oprócz masowych aresztowań przeprowadzonych przez rząd Korei Południowej, w konflikcie zginęło 30 000 Koreańczyków, z czego połowę stanowili cywile.

© Public Domain

Pierwsze spory o granice -

Ponadto, niemal natychmiast po odejściu sił okupacyjnych każdego z krajów zaczęły wybuchać konflikty o granicę wzdłuż 38 równoleżnika. Tysiące Koreańczyków z obu stron straciło życie w walkach partyzanckich w górzystych regionach w centrum półwyspu.

© Getty Images

Inwazja z Północy -

Z powodu ciągłych powstań w Korei Południowej, liczba południowokoreańskich żołnierzy spadła dramatycznie do 1950 roku, dając Il-sungowi szansę na inwazję, na którą rzekomo czekał. Z błogosławieństwem Stalina z Moskwy, wojska północnokoreańskie przekroczyły 38 równoleżnik o świcie 25 czerwca 1950 roku.

© Getty Images

Oficjalne przyczyny inwazji -

Chociaż w czerwcu starcia graniczne spowolniły, nie ustały jednak całkowicie, a wiele z nich było podobno podżeganych przez Koreę Południową. Il-sung wykorzystał te ataki do legitymizacji swojej inwazji, dodając, że jego armia miała „aresztować i rozstrzelać bandyckiego zdrajcę Syngmana Rhee”. Naukowcy do dziś nie są zgodni co do tego, kto naprawdę wystrzelił jako pierwszy w pierwszym konflikcie na półwyspie Ongjin, ale niezależnie od tego, lepiej wyposażona i przygotowana armia Il-sunga szybko wkroczyła na terytorium Korei Południowej.

© Getty Images

Wybuch na moście Hangang -

Dwa dni później Koreańska Armia Ludowa (KAL) była gotowa do ataku na Seul. Rhee uciekł już do południowo-wschodniego nadmorskiego miasta Busan i nakazał swojej Armii Republiki Korei wysadzenie mostu Hangang, jednej z głównych dróg prowadzących do Seulu. Most został zdetonowany we wczesnych godzinach porannych 28 czerwca, podczas gdy około 4000 uchodźców próbowało uciec z miasta, co skutkowało zabiciem setek osób.

© Getty Images

Pierwsza bitwa o Seul -

Seul znalazł się pod kontrolą KAL w ciągu kilku godzin. W miesiącach poprzedzających inwazję ZSRR pomógł Korei Północnej zgromadzić ogromne uzbrojenie w postaci czołgów, ciężkiej artylerii i samolotów. Armia Republiki Korei, nie mając własnych czołgów ani sprzętu przeciwpancernego, szybko uległa ostrzałowi artyleryjskiemu i czołgowemu KAL.

© Public Domain

Oficjalna interwencja ONZ -

Stany Zjednoczone i Organizacja Narodów Zjednoczonych były zajęte zabezpieczaniem swoich europejskich interesów w następstwie II wojny światowej, a zatem zostały zaskoczone inwazją w Korei. Natychmiast po rozprzestrzenieniu się informacji o ataku odbyło się posiedzenie Rady Bezpieczeństwa ONZ, w czasie którego państwa członkowskie jednogłośnie (w czasie, gdy ZSRR bojkotował ONZ) zgodziły się, że są zobowiązane do pomocy Korei Południowej.

© Getty Images

Dlaczego USA przyłączyły się do wojny? -

Rząd Stanów Zjednoczonych, pod przewodnictwem prezydenta Harry'ego S. Trumana, początkowo wahał się, czy przyłączyć się do kolejnych działań wojennych. Ostatecznie jednak zdecydował, że pomoc Korei Południowej jest konieczna, aby powstrzymać rozprzestrzenianie się komunizmu na Wschodzie. Obawiano się, że jeśli Korea Południowa zostanie zajęta, Japonia będzie następna w kolejce.

© Getty Images

Korea miejscem „wojny zastępczej” -

W czasie zimnej wojny między kapitalistycznymi Stanami Zjednoczonymi a komunistycznym ZSRR, miało miejsce wiele „wojen zastępczych” na terenach innych krajów na całym świecie, a wojna koreańska była pierwszą z nich. Podczas gdy Koreańczycy byli zaangażowani byli w wojnę domową, która dotyczyła jedynie półwyspu, który nazywali domem, stojące za nimi supermocarstwa walczyły o globalne wpływy i kontrolę kosztem niezliczonych istnień ludzkich.

© Getty Images

Worek pusański -

Nawet gdy do Korei Południowej zaczęło napływać wsparcie amerykańskie, jak i Dowództwa Narodów Zjednoczonych (UNC), Armia Korei Południowej i ich sojusznicy nadal byli spychani coraz dalej w dół półwyspu, aż w końcu bronili tylko tego, co obecnie znane jest jako Worek pusański, czyli najbardziej wysuniętego na południowy wschód krańca kraju, skupionego wokół portu Pusan (lub Busan), gdzie ukrywał się Rhee i jego rząd.

© Public Domain

Worek pusański -

140 000 żołnierzy UNC, w tym ostatnie resztki ROKA, utworzyło ostatnim wysiłkiem nieprzenikniony mur siły ognia wokół obwodu o długości 140 mil (230 km). Dzięki stałym dostawom posiłków i amunicji z morza, siły UNC/Armii Republiki Korei były w stanie odpierać ataki KAL przez sześć tygodni. KAL, z długimi i osłabionymi liniami zaopatrzeniowymi prowadzącymi aż za 38 równoleżnik, zostały ostatecznie zmuszone do odwrotu.

© Public Domain

Masakra Bloody Gulch -

Będąca częścią sześciotygodniowej bitwy o Worek pusański, znacznie mniejsza bitwa o Masan zakończyła się tragedią dla UNC, gdy 75 z ich żołnierzy zostało schwytanych jako jeńcy wojenni. Po poddaniu się, wszystkich 75 mężczyzn zostało straconych przez oddziały KAL. Była to tylko jedna z wielu zbrodni wojennych popełnionych podczas wojny koreańskiej.

© Getty Images

Zmiana sytuacji w Inczon -

Po ogólnym sukcesie bitwy o Worek pusański, UNC szybko zepchnęła siły Korei Północnej jeszcze bliżej 38 równoleżnika. Kolejnym atakiem miała być lądowo-morska inwazja na Inczon, port położony najbliżej Seulu, który w tym czasie znajdował się 100 mil (160 km) za linią frontu KAL.

© Getty Images

Bitwa o Inczon -

15 września 1950 roku 230 okrętów marynarki wojennej i około 40 000 żołnierzy UNC desantowało się do Inczon. Całkowicie nieprzygotowani żołnierze KAL, których przewaga liczebna wynosiła sześć do jednego, zostali zbombardowani wraz z większością miasta. Dwa tygodnie później Korea Południowa i UNC odbiły Seul i odepchnęły KAL za 38 równoleżnik.

© Getty Images

Inwazja z Południa -

UNC, wiedzione przez głównodowodzącego generała Douglasa MacArthura, szybko ruszyło na północ, gdzie zwycięska passa KAL oficjalnie dobiegła końca, a losy wojny zmieniły się na korzyść Korei Południowej. Odrodzone siły Armii Republiki Korei przyspieszyły, by zdobyć kluczowe północnokoreańskie porty, a do 19 października Pjongjang, stolica Korei Północnej, znajdował się pod kontrolą UNC.

© Public Domain

Bombardowanie Korei Północnej -

Bombardowania prowadzone przez UNC rozpoczęły się natychmiast po ich dołączeniu do wojny, ale szybko przeszły od ukierunkowanych ataków do masowego niszczenia, gdy tylko  Korea Południowa i reszta uzyskały przewagę. Rozkaz pochodzący od generała MacArthura wydany został 5 listopada 1950 roku, nakazując siłom powietrznym zniszczenie „wszystkich budynków zdolnych do zapewnienia schronienia”, niezależnie od ich statusu wojskowego lub cywilnego. Materiały wybuchowe, bomby zapalające i napalm spowodowały zniszczenie nie mniej niż 85% budynków w Korei Północnej.

© Getty Images

Chiny dołączają do wojny -

Od początku wojny w czerwcu 1950 r. komunistyczny sojusznik i sąsiad Kim Il-Sunga, Chiny, pod przywództwem Mao Zedonga, obserwował konflikt po cichu, ale uważnie. Widząc szybkie zbliżanie się żołnierzy UNC do chińskiej granicy po zdobyciu Pjongjangu, Mao i jego gabinet postanowili oficjalnie przyłączyć się do walki ramię w ramię z Koreą Północną. Zorganizowane i doświadczone oddziały Chińskich Ochotników Ludowych (ChOL) odegrały kluczową rolę w cofnięciu walki do 38 równoleżnika.

© Getty Images

Bitwa pod Chuncheon -

18 października 1950 r. około 200 000 żołnierzy ChOL przekroczyło granicę Korei Północnej i dołączyło do pozostałych sił KAL. Zaangażowanie Chin zaskoczyło Koreę Południową ora UNC i przesunęło linię frontu do rzeki Chuncheon, 50 mil (80 km) od chińskiej granicy.

© Public Domain

Bitwa pod Chuncheon -

Chińskie oddziały ChOL przypuściły atak z zaskoczenia w nocy 25 listopada, szybko przebijając się przez niczego niepodejrzewające oddziały UNC, umożliwiając żołnierzom KAL wkroczenie i przeprowadzenie szeregu ataków za linią frontu UNC. Obie strony zadały sobie ciężkie straty, ale Korea Południowa i UNC zostały ostatecznie zmuszone do wycofania się o 120 mil (190 km) z powrotem na 38 równoleżnik.

© Public Domain

Pierwsze rozmowy pokojowe -

Powrót do 38. równoleżnika zmusił UNC do podjęcia próby rozmów pokojowych z Chinami. Podczas gdy UNC nie chciała już dostarczać więcej wojsk lub zaopatrzenia na półwysep, Chiny poczuły się pewnie dzięki początkowym zwycięstwom, co skutkowało szybkim zawieszeniem negocjacji.

© Getty Images

Wojna na wyniszczenie -

W grudniu i pierwszej połowie 1951 r. ChOL i KAL wdarły się na terytorium Korei Południowej. Seul był przekazywany między mocarstwami nie mniej niż cztery razy, a siły komunistyczne zostały ostatecznie zepchnięte z powrotem do 38 równoleżnika. Mao, przekonany, że jest w stanie zmęczyć UNC, przyjął politykę wyczerpania, rzucając nieubłagany strumień siły ognia i siły roboczej przeciwko siłom Korei Południowej i ONZ.

© Getty Images

Pat -

Jednak UNC, nie chcąc marnować zasobów, ale jeszcze bardziej nie chcąc pozwolić, by Korea Południowa znalazła się pod kontrolą komunistów, nadal utrzymywała kontrolę do 38 równoleżnika.

© Getty Images

Pat -

Nieustanne, brutalne walki trwały przez ostatnie dwa lata wojny, ale każdej ze stron udawało się przejąć jedynie minimalny kawałek obcego terytorium. W ostateczności rozmowy pokojowe zaczęły wyglądać coraz bardziej atrakcyjnie dla wszystkich zaangażowanych stron, ponieważ wojna stała się niczym więcej niż czarną dziurą dla ludzkich istnień i zasobów wojskowych.

© Getty Images

Zawieszenie broni -

Koreańskie porozumienie o zawieszeniu broni zostało podpisane przez przedstawicieli Chin, Korei Północnej i Dowództwa ONZ 27 lipca 1953 roku. Syngman Rhee odmówił zgody na zawieszenie broni, nie chcąc oficjalnie rezygnować z walki o zjednoczoną Koreę. Kilka dni później około 76 000 komunistycznych jeńców wojennych zostało wymienionych na 13 000 jeńców ONZ w ramach operacji Big Switch.

© Getty Images

Niekończąca się wojna -

Szacuje się, że w wojnie toczonej najpierw o zjednoczenie Korei, a później o globalną dominację ideologiczną, życie straciło około pięciu milionów ludzi, z których większość była Koreańczykami, a połowa z nich to ludność cywilna. Obecnie obowiązująca granica między Północą a Południem jest niemal identyczna z granicą wytyczoną w 1945 roku, wzdłuż 38 równoleżnika. Ponieważ nigdy nie podpisano traktatu pokojowego, a Korea Południowa nie podpisała rozejmu, wojna koreańska technicznie nigdy się nie zakończyła. Napięcia między obiema Koreami pozostają są obecne do dzisiaj.

Źródła: (Britannica) (History) (PBS)

© Getty Images