Historyczny przegląd konfliktu palestyńsko-izraelskiego -

Ataki palestyńskiej grupy bojowników Hamas na izraelskich żołnierzy i cywilów wstrząsnęły światem. Podobnie jak odpowiedź Izraela. Bezczelny, ale niezwykle śmiercionośny i niespodziewany atak pochłonął setki ofiar i podniósł perspektywę wielu kolejnych zgonów po tym, jak Izrael formalnie wypowiedział wojnę Hamasowi, eskalując konflikt. Niestety, wydarzenie to jest kolejnym tragicznym epizodem w długiej i zaciekłej waśni między Arabami a Izraelczykami. Ale jakie są korzenie tej pozornie niekończącej się wrogości, która doprowadziła do przesiedlenia milionów ludzi i śmierci tysięcy?

Kliknij, aby lepiej zrozumieć obecny konflikt Izrael-Hamas.

© Getty Images

Deklaracja Balfoura z 1917 roku -

Deklaracja Balfoura była oświadczeniem wydanym przez rząd brytyjski 2 listopada 1917 r., w którym wyrażał on poparcie dla „utworzenia w Palestynie żydowskiej siedziby narodowej”.

© Getty Images

Arthur Balfour (1848–1930) -

Publiczne oświadczenie wydał Arthur Balfour, ówczesny brytyjski minister spraw zagranicznych za premiera Lloyda George'a. Zaadresowany do Lionela Waltera Rothschilda, prominentnego członka brytyjskiej społeczności żydowskiej list był krótki – zawierał zaledwie 67 słów – lecz jego treść wywarła ogromny wpływ na Palestynę, który jest odczuwalny do dziś.

© Getty Images

Treść deklaracji -

Treść listu ujawniła także deklarację rządu, że „nie uczyni on nic, co mogłoby zaszkodzić obywatelskim czy religijnym prawom istniejących w Palestynie społeczności nieżydowskich oraz prawom i statusowi politycznemu, z jakich Żydzi korzystają w każdym innym kraju.”

© Getty Images

Następstwa Holokaustu -

Po drugiej wojnie światowej i Holokauście nasiliły się międzynarodowe naciski na utworzenie państwa żydowskiego w Palestynie.

© Getty Images

Pierwszy Kongres Syjonistyczny -

Jednak wezwania do utworzenia żydowskiej ojczyzny pojawiały się już pod koniec XIX wieku. Jako pierwszy zarządał tego podczas pierwszego Kongresu Syjonistycznego w Bazylei w 1897 roku nowo powstały ruch syjonistyczny.

© Getty Images

Brytyjski mandat Palestyny -

Ostatecznie Brytyjski Mandat Palestyny powstał w 1923 r. i obowiązywał do 1948 r. Na zdjęciu widnieje Sir Herbert Samuel, były brytyjski minister spraw wewnętrznych (w kapeluszu trilby), przybywający do Jerozolimy, aby objąć stanowisko pierwszego wysokiego komisarza Palestyny. Towarzyszy mu Sir Edmund Allenby (z prawej), generał, który poprowadził wojska na podbój Jerozolimy i Palestyny ​​przeciwko Imperium Osmańskiemu w 1917 r.

© Getty Images

Mandat Palestyny -

Mandat Palestyny ​​był mandatem Ligi Narodów dla brytyjskiej administracji terytoriów Palestyny ​​i Transjordanii. Powstał w 1922 roku po klęsce wojsk osmańskich pod koniec I wojny światowej. Na zdjęciu wojska brytyjskie maszerujące w Palestynie.

© Getty Images

Masowa imigracja Żydów -

W tym okresie Brytyjczycy ułatwili masową imigrację Żydów, wielu późniejszych przybyszów to osoby uciekające przed nazizmem w Europie.

© Getty Images

Osiedla żydowskie -

Brytyjczycy rozpoczęli konfiskatę ziemi należących do Palestyńczyków i przekazywanie ich żydowskim osadnikom. Rozkwitł Ruch Kibucowy, założony już w 1910 roku.

© Getty Images

Zmiany w demografii -

Odpowiedzią na zmieniającą się demografię w  kraju, charakteryzującą się aktywnością ruchu syjonistycznego i osadnictwa żydowskiego w Palestynie był gwałtowny wzrost nacjonalizmu palestyńskiego. Żydowscy imigranci spotykali się z nasilonymi protestami przeciwko ich obecności.

© Getty Images

Powstanie Arabskie -

Sprawy osiągnęły punkt kulminacyjny w 1936 r. wraz z tak zwaną rewoltą arabską, czyli populistycznym powstaniem narodowym przeciwko brytyjskiemu mandatowi nad Palestyną.

© Getty Images

Palestyńczycy okazują swoje niezadowolenie -

Palestyńczycy wyszli na ulice, żądając niepodległości Arabów i zakończenia polityki nieograniczonej imigracji oraz wykupywania ziemi przez Żydów. Rozpoczął się strajk generalny. Zginęły tysiące Arabów, a wielu innych aresztowano (na zdjęciu). Główną formą kary zbiorowej stosowaną przez siły brytyjskie było niszczenie mienia. Bunt został ostatecznie stłumiony w 1939 roku.

© Getty Images

Rezolucja nr 181 -

Druga wojna światowa odwróciła uwagę od kwestii Palestyny, ale w 1947 roku Organizacja Narodów Zjednoczonych przyjęła rezolucję nr 181, znaną jako plan podziału.

© Getty Images

Plan podziału Palestyny -

Plan przewidywał podział Palestyny ​​na państwa arabskie i żydowskie. Żydzi świętowali uchwalenie tego planu (na zdjęciu), z kolei Palestyńczycy odrzucili uchwałę, jako że na jej mocy państwu żydowskiemu została przydzielona nieco ponad połowa Palestyny, w tym większość żyznego regionu przybrzeżnego.

© Getty Images

Pierwsza wojna izraelsko-arabska -

14 maja 1948 roku wygasł mandat brytyjski. Tego samego dnia powstało Państwo Izrael. Następnego dnia, 15 maja, wybuchła pierwsza wojna izraelsko-arabska.

© Getty Images

Inwazja narodów arabskich -

Konflikt wybuchł, gdy pięć narodów arabskich – Jordania, Syria, Egipt, Irak i Liban – najechało na terytorium byłego Mandatu Palestyny, natychmiast po ogłoszeniu niepodległości Państwa Izrael.

© Getty Images

Syjonistyczne ambicje -

Jednakże, jeszcze przed rozpoczęciem działań wojennych, syjonistyczne siły paramilitarne wdrożyły operację wojskową z zamiarem zniszczenie palestyńskich miast i wiosek w celu poszerzenia granic wkrótce mającego się narodzić Państwa Izrael.

© Getty Images

Zwycięstwo Izraela -

Wojna izraelsko-arabska zakończyła się w 1949 roku zwycięstwem Izraela. Szacuje się, że 750 000 Palestyńczyków zostało przesiedlonych, co nazwane zostało Nakbą, co po arabsku oznacza „katastrofę”. Na zdjęciu arabscy ​​przywódcy wojskowi poddający się wobec sił żydowskich.

© Getty Images

Podzielone terytorium -

Po zakończeniu wojny terytorium zostało podzielone na trzy części: Państwo Izrael, Zachodni Brzeg Jordanu i Strefę Gazy. To wydarzenie dało początek kilkudziesięcioleciom napięć w regionie, szczególnie między Izraelem a Egiptem, Jordanią i Syrią.

© Getty Images

Założenie Organizacji Wyzwolenia Palestyny -

W 1964 roku powstała Organizacja Wyzwolenia Palestyny ​​(OWP). Rok później powstała partia polityczna Fatah. 4 lutego 1969 r. założyciel Fatahu Jaser Arafat (na zdjęciu) został wybrany na przewodniczącego OWP w Kairze. Niestety, pokój nie trwał długo.

© Getty Images

Wojna sześciodniowa -

Wojna sześciodniowa rozpoczęła się 5 czerwca 1967 r., kiedy to Izrael przeprowadził atak powietrzny na Egipt i Syrię, w odpowiedzi na serię manewrów wojskowych przeprowadzonych przez egipskiego prezydenta Abdela Gamala Nassera.

© Getty Images

Okupacja wojenna -

Następnie rozpoczęła się ofensywa lądowa na Półwyspie Synaj, Wzgórzach Golan, w Strefie Gazy oraz na Zachodnim Brzegu.

© Getty Images

Krótki, ale decydujący konflikt -

Krótki, ale decydujący konflikt dobiegł końca 10 czerwca, w konsekwencji czego Izrael zajął resztę historycznej Palestyny, w tym Strefę Gazy, Zachodni Brzeg, Wschodnią Jerozolimę, syryjskie Wzgórza Golan oraz egipski Półwysep Synaj. Na zdjęciu Dawid Ben-Gurion i Icchak Rabin prowadzący grupę żołnierzy obok Kopuły na Skale na Wzgórzu Świątynnym w Jerozolimie.

© Getty Images

Era światowego terroryzmu -

Wojna Jom Kippur była konfliktem zbrojnym toczącym się w dniach 6–25 października 1973 r. pomiędzy Izraelem a koalicją państw arabskich pod przewodnictwem Egiptu i Syrii. Starcie nie przyniosło Arabom znaczących korzyści, lecz ataki terrorystyczne przeprowadzone przez członków Ludowego Frontu Wyzwolenia Palestyny, a w szczególności Czarny Wrzesień w Monachium (na zdjęciu), trafiły na pierwsze strony gazet na całym świecie.

© Getty Images

Krótkotrwałe zawarcie pokoju -

13 września 1993 r. prezydent USA Bill Clinton był gospodarzem historycznego spotkania przywódcy OWP Jasera Arafata z premierem Izraela Icchakiem Rabinem. Rabin i Arafat po raz pierwszy uścisnęli sobie dłonie po podpisaniu przez Izrael i OWP porozumienia w sprawie autonomii Palestyny ​​na okupowanych terytoriach. Niestety, w 1995 roku Rabin został zamordowany przez izraelskiego ultranacjonalistę Yigala Amira, radykalnie sprzeciwiającego się pokojowym inicjatywom premiera, zwłaszcza przeciwko podpisaniu Porozumień z Oslo.

© Getty Images

Pojawienie się Hamasu -

W międzyczasie pojawiło się nowe zagrożenie dla bezpieczeństwa Izraela – palestyńska grupa bojowników znana jako Hamas. Hamas wywodzi się z palestyńskiego oddziału Bractwa Muzułmańskiego i została powołana pod koniec lat 80. XX w.. Obecnie Hamas uznawany jest przez USA i Izrael za grupę terrorystyczną. W 2006 roku grupa wygrała wybory parlamentarne w Autonomii Palestyńskiej, odsuwając od władzy wieloletnią partię większościową Fatah.

© Getty Images

Intifada Al-Aksa -

We wrześniu 2000 roku Hamas stanął na czele drugiej, trwającej pięć lat intifady Palestyńczyków przeciwko izraelskim władzom. Pierwsza intifada miała miejsce między w latach 1987-1993. Powstanie zostało podsycone kontrowersyjną wizytą byłego izraelskiego premiera Ariela Szarona w meczecie Al-Aksa – trzecim najświętszym miejscu islamu.

© Getty Images

Izrael buduje mur -

W 2003 roku Izrael odpowiedział budową „muru bezpieczeństwa” w palestyńskim mieście Kalkilja, mającego oddzielać państwo od Zachodniego Brzegu Jordanu.

© Getty Images

Terror trwa -

Według Ambasady Izraela Hamas jest odpowiedzialny za niektóre z najbardziej barbarzyńskich aktów terroryzmu na świecie. Należą do nich zamachy bombowe na autobusy oraz strzelaniny w restauracjach i kawiarniach. Wiele z nich jest dokonywanych przez samotnych sprawców, którzy giną wraz ze swoimi ofiarami.

© Getty Images

Końca konfliktu nie widać -

Tymczasem Amnesty International potępia izraelski „utrzymujący się opresyjny i dyskryminujący system rządzenia Palestyńczykami w Izraelu i na okupowanych terytoriach palestyńskich (OPT)”, który, dodaje, stanowi „system apartheidu”.

Źródła: (BBC) (Global Conflict Tracker) (Al Jazeera) (United States Department of State) (Britannica) (CNN) (Amnesty International)

See also: Important events that happened 30 years ago

© Getty Images