20 lipca 1969 roku Apollo 11 wylądował na powierzchni Księżyca. Amerykanom udało się umieścić człowieka na powierzchni naturalnego satelity Ziemi, co przeszło na zawsze do historii. Księżyc był wtedy całkowicie nietknięty, ale gdyby amerykański projekt A119 został zrealizowany kilka lat wcześniej, sytuacja wyglądałaby zupełnie inaczej.
"A Study of Lunar Research Flights" ("Badanie lotów badawczych na Księżyc"), lepiej znany jako Projekt A119, był ściśle tajnym planem opracowanym przez Siły Powietrzne Stanów Zjednoczonych w 1958 roku. Celem było zdetonowanie bomby atomowej na Księżycu. Jednak dlaczego Stany Zjednoczone chciały zrzucić bombę atomową na Księżyc i dlaczego nie zrealizowały tego planu?
Kliknij w poniższą galerię, aby się tego dowiedzieć.
"A Study of Lunar Research Flights, Vol 1" ("Badanie lotów badawczych na Księżyc") może brzmieć dość niewinnie, ale Projekt A119 wcale niewinny nie był.
"A Study of Lunar Research Flights", czyli Projekt A119, był w rzeczywistości ściśle tajnym planem opracowanym przez Siły Powietrzne Stanów Zjednoczonych w 1958 roku.
Plan zakładał zdetonowanie bomby wodorowej na Księżycu. Bomby wodorowe były znacznie bardziej niszczycielskie niż bomby atomowe zrzucone przez USA na Japonię, a Ameryka chciała pokazać światu, jak niszczycielskie mogą być.
Między majem 1958 r. a styczniem 1959 r. amerykański fizyk jądrowy Leonard Reiffel opracował szereg raportów dotyczących wykonalności tego planu. Reiffel kierował zespołem, w skład którego wchodzili tacy ludzie jak Gerard Kuiper (na zdjęciu), który przez wielu uważany jest za "ojca współczesnej nauki o planetach".
W projekt zaangażowany był również nieżyjący już amerykański astronom i badacz planet Carl Sagan.
Od maja 1958 r. do stycznia 1959 r. zespół pracował w Armour Research Foundation (ARF) w Chicago, obecnie znanej jako Illinois Institute of Technology Research.
Główną ideą było ujawnienie amerykańskiej potęgi nuklearnej Związkowi Radzieckiemu, a nawet całemu światu. Taki pokaz siły potwierdziłby siłę USA.
Przeanalizowali oni wszystkie aspekty wybuchu jądrowego, w tym wpływ wizualny w przypadku detonacji po ciemnej lub jasnej stronie Księżyca, a także zachowanie pyłu i gazu.
Ostatecznie Reiffel stwierdził, że plan był "technicznie wykonalny", choć zamiast bomby wodorowej należało użyć bomby atomowej.
W celu wykonania pomiarów, plan obejmował umieszczenie trzech instrumentów na powierzchni Księżyca. Instrumenty zbierałyby dane przed, w trakcie i po eksplozji, aby lepiej zrozumieć skład Księżyca.
Plan zakładał zdetonowanie bomby na linii terminatora. Jest to linia oddzielająca jasną i ciemną stronę Księżyca.
Eksplozja stworzyłaby ogromny, jasny błysk światła, który mógłby być widziany przez prawie każdego na Ziemi, niezależnie od lokalizacji.
Gdy projekt po raz pierwszy ujrzał światło dzienne, media spekulowały, że taka eksplozja mogłaby wysadzić Księżyc, ale Reiffel wyjaśnił później, że tak by się nie stało.
Według Reiffela, uszkodzenia "byłyby mikroskopijne". Wyjaśnił, że eksplozja pozostawiłaby na Księżycu krater, który byłby prawdopodobnie niewidoczny z Ziemi, "nawet przy użyciu dobrego teleskopu".
Eksplozja atomowa na Księżycu spowodowałaby jednak radioaktywne skażenie jego powierzchni.
Reiffel zauważył, że "gdyby doszło do takiego biologicznego skażenia Księżyca, stanowiłoby to bezprecedensową katastrofę naukową, eliminując kilka potencjalnie bardzo owocnych informacji, takich jak wczesna historia Układu Słonecznego, skład chemiczny materii w odległej przeszłości, pochodzenie życia na Ziemi i możliwość istnienia życia pozaziemskiego".
"Było jasne, że głównym celem proponowanej detonacji było ćwiczenie PR i pokaz sił. Siły Powietrzne chciały, aby chmura grzybowa była tak duża, że byłaby widoczna na ziemi" - powiedział Reiffel w wywiadzie udzielonym kilkadziesiąt lat później.
W swoim raporcie z 1959 roku Reiffel stwierdził, że "jest całkiem jasne, że pewne cele wojskowe zostałyby osiągnięte, ponieważ dostarczane byłyby informacje dotyczące środowiska kosmicznego, wykrywania testów urządzeń jądrowych w kosmosie oraz zdolności broni jądrowej do prowadzenia wojny w kosmosie".
Stany Zjednoczone nie "wygrywały" zimnej wojny, a jedno wydarzenie w szczególności wywołało pilną potrzebę pokazania potężnej siły Ameryki: udane wystrzelenie Sputnika 1.
Sputnik 1 był pierwszym sztucznym satelitą Ziemi na orbicie. Wystrzelony przez Związek Radziecki w 1957 roku, wprawił Amerykę w podenerwowanie.
Sukces radziecki był wyjątkowo trudny do zaakceptowania, zwłaszcza po tym, jak USA nie zdołało wystrzelić rakiety Vanguard, która eksplodowała podczas startu.
"Projekt A119 był jednym z kilku pomysłów na ekscytującą odpowiedź na Sputnika" - powiedział Alex Wellerstein, historyk nauki i technologii nuklearnej.
Amerykańskie gazety nie pomagały, publikując między innymi nagłówki takie jak "Sowieci zbombardują Księżyc w rocznicę rewolucji 7 listopada".
Projekt A119 nie doszedł do skutku z bardzo prostego, ale ważnego powodu: wystrzelenie bomby mogłoby się nie powieść i mogłaby ona eksplodować na amerykańskiej ziemi.
Sowieci również opracowali własny plan zniszczenia Księżyca. Nazywał się on Projekt E4. Podobnie jak Amerykanie, oni również porzucili ten pomysł z tych samych powodów - nie było to bezpieczne.
Stany Zjednoczone skupiły się na wygraniu wyścigu kosmicznego w znacznie lepszy sposób: postanowiły umieścić człowieka na Księżycu.
Carl Sagan wspomniał o projekcie, gdy ubiegał się o stypendium Miller Institute w Berkeley w 1959 roku. Projekt został następnie wspomniany w biografii Sagana opublikowanej w latach 90-tych.
Traktat o przestrzeni kosmicznej z 1967 roku, pierwotnie zawarty między USA, Wielką Brytanią i Sowietami, położył kres wszelkim przyszłym planom podobnego rodzaju.
Traktat "zakazuje umieszczania broni masowego rażenia (BMR) w przestrzeni kosmicznej, zabrania działań wojskowych na ciałach niebieskich i określa prawnie wiążące zasady regulujące pokojową eksplorację i wykorzystanie przestrzeni kosmicznej".
Źródła: (BBC) (Historia) (Stowarzyszenie Kontroli Broni)
Dlaczego USA prawie zdetonowały bombę atomową na Księżycu
Dowiedz się, dlaczego Ameryka planowała kiedyś nuklearne zniszczenie Księżyca
LIFESTYLE Usa
20 lipca 1969 roku Apollo 11 wylądował na powierzchni Księżyca. Amerykanom udało się umieścić człowieka na powierzchni naturalnego satelity Ziemi, co przeszło na zawsze do historii. Księżyc był wtedy całkowicie nietknięty, ale gdyby amerykański projekt A119 został zrealizowany kilka lat wcześniej, sytuacja wyglądałaby zupełnie inaczej.
"A Study of Lunar Research Flights" ("Badanie lotów badawczych na Księżyc"), lepiej znany jako Projekt A119, był ściśle tajnym planem opracowanym przez Siły Powietrzne Stanów Zjednoczonych w 1958 roku. Celem było zdetonowanie bomby atomowej na Księżycu. Jednak dlaczego Stany Zjednoczone chciały zrzucić bombę atomową na Księżyc i dlaczego nie zrealizowały tego planu?
Kliknij w poniższą galerię, aby się tego dowiedzieć.